Espiye

İlçenin Adı

Espiye kelimesi, anlamı kesin olarak bilinmemesine rağmen “Esb” kelimesinden türemiş olabilir. “Esb” kelimesi, “at,beygir” anlamına gelmektedir. Esb sözcüğüne “i-yelü” eki eklenmiş olup, bu ise, “atlık, atların bol olduğu yer” ve ”yalı atı” anlamlarına gelmektedir. Her iki durumda da Espiye kelimesi Türk lere ait bir tanımlamadır.

İlçenin Tarihi

İlçe oldukça eski bir tarihe sahiptir.Oguz Türkmen ,Hacı Bektaş Velinin müridi Alevi Çepniler tarafından kurulmuştur. XIII. yüzyılın ilk yarısında Trabzon Rum Pontus İmparatorluğu döneminde kurulduğu sanılmaktadır. Ancak hem Tirebolu (Tripolis) hem de Zefre (Zephyrion) isimleri Bizans yazılı metinlerinde yer alırken Espiye ile ilgili bilgilere rastlanmaz. İlçede bulunan ZEFRE (Rumca Zephyrion) limanı Ünlü ipekyolunun Önemli bir limanıdır.Buradan yüklenen mallar gemilerle Romanya ve Rusya üzerinden Avrupaya tasınmıştır. Cenevizliler ya da Trabzon İmperatorluğu tarafından yaptırılan Andos Kalesi Yağlıdere'nin Karadeniz'e döküldüğü yerdeki yüksek bir tepenin üzerindedir. Fatih Sultan Mehmet Han döneminde Osmanlı topraklarına katıldıktan sonra idari taksimatta Dikmen Melikliği olarak yer almıştır. Önceleri Tirebolu ilçesine bağlı bir nahiye olan Espiye 1957 yılında ilçe olmuştur.

İlçenin Coğrafi Yapısı

Ünlü ipekyolunun ZEFRE limanı ilçenin kuzey batısında bulunmakta olup, Eski zamanların Sert rüzgarlara kapalı Doğu karadenizin en ünlü doğal limanıdır. Doğu Karadeniz Bölgesi nin coğrafi yapısının özelliklerini taşımaktadır. Bu nedenle arazi yapısı engebelidir. Bu engebeler İlçe merkezinin hemen arkasından başlar ve gittikçe yükselir. İlçenin Doğusunda [[Gelivera - Galavera'dan> Doğu Karadeniz Rumcasında Kalavera evlenmemiş genç kız anlamında]], Batısında Yağlıdere ve kollarının açmış olduğu vadiler ile dağlar arasındaki akarsu yatakları araziyi oldukça parçalamıştır. Ortalama 230 Km2. Yüzölçümüne sahip olan İlçe Doğusunda Tirebolu ve Güce , Batısında Keşap ve Yağlıdere , Güneyinde Alucra ve Şebinkarahisar İlçeleri ile Kuzeyinde Karadeniz bulunmaktadır.

Kültür

Giresun (Vilayeti Çepni) ilinin orta asya Oğuz/Türkmen/Şaman, Alevi/Bektaşi kültür yapısı yer yer devam etmektedir. Halkın eğitim seviyesi yüksektir.Saz ve Kemençe geleneksel müzik aletlerindendir. Göçebe Türkmen kültüründen kalan Hıdırellez ve yayla göçleri ve Ocak,sacayağı adetleri devam etmektedir.